واریس چیست؟

رگ های واریسی رگ های بزرگ و پیچ خورده ای هستند که می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما در پاها شایع تر هستند.

ورید های واریسی یک بیماری جدی محسوب نمی شوند اما آزار دهنده بوده و ممکن است باعث شود فرد احساس خجالت کند. همچنین در صورت پیشرفت و گستره شدن باعث ایجاد مشکلات جدی تری می شود.

رگهای عنکبوتی چیست؟

رگ های عنکبوتی، نوع خفیف تری از رگ های واریسی و اغلب شبیه تار عنکبوت هستند. رنگ آن ها قرمز یا آبی است و معمولاً روی صورت و پا ها و یا قسمت های دیگر بدن، درست زیر پوست، دیده می شوند.

علت واریس چیست؟

واریس به دلیل افزایش فشار خون در سیاهرگ ها ایجاد می شود. رگ های واریسی در رگ های نزدیک به سطح پوست ایجاد می شوند.

خون در سیاهرگ ها توسط دریچه های یک طرفه (دریچه های لانه کبوتری) به سمت قلب حرکت می کند. هنگامی که دریچه ها ضعیف شده یا آسیب می بینند، خون می تواند در سیاهرگ ها جمع شود. این مشکل باعث بزرگ شدن سیاهرگ ها می شود. 

نشستن یا ایستادن طولانی مدت می تواند باعث تجمع خون در رگ های پا شده و فشار داخل رگ ها را افزایش دهد. وریدها می توانند در اثر افزایش فشار کشیده شوند. این امر ممکن است دیواره ورید ها را ضعیف کرده و به دریچه ها آسیب برساند.

عوامل خطر ابتلا به واریس کدامند؟

رگ های واریسی ممکن است در برخی خانواده ها شایع تر باشند. همانطور که گفته شد افزایش فشار در رگ ها ممکن است باعث واریس شود. عواملی که فشار را افزایش می دهند عبارتند از:

  • اضافه وزن یا چاقی
  • بالا رفتن سن
  • زن بودن
  • فعالیت کم
  • آسیب رسیدن به پا
  • بارداری
  • سیگار کشیدن
  • مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی یا جایگزین های هورمونی

علائم واریس چیست؟

هر فردی ممکن است تجربه ی متفاوتی از علایم را داشته باشد اما موارد زیر شایع ترین علایم واریس است.

  • تغییر رنگ در پوست
  • ایجاد زخم روی پا ها
  • کهیر
  • احساس سنگینی، سوزش و/یا درد در پا ها

ورید های واریسی شدید ممکن است در نهایت باعث ایجاد تورم خفیف طولانی مدت شود که می تواند منجر به مشکلات پوستی و بافتی جدی تری شامل زخم ها و زخم های غیر قابل التیام شود.

همیشه برای تشخیص واریس به پزشک مراجعه کنید چرا که این علایم ممکن است مربوط به بیماری دیگری باشد.

واریس چگونه تشخیص داده می شود؟

در ابتدا پزشک معاینات فیزیکی را انجام می دهد و در مورد سابقه پزشکی فرد سوال می پرسد. در ادامه ممکن است از سونوگرافی دوپلکس برای تشخیص واریس استفاده شود.

سونوگرافی دوپلکس نوعی سونوگرافی عروقی است که برای بررسی جریان خون و ساختار وریدهای پا انجام می شود. 

انتخاب نوع درمان واریس به چه چیزی بستگی دارد؟

درمان خاص واریس توسط پزشک و بر اساس موارد زیر تعیین می شود:

  • سن، سلامت کلی و سابقه پزشکی فرد
  • وسعت واریس
  • علائم و نشانه های همراه واریس
  • تحمل فرد نسبت به دارو ها، رویه ها یا درمان های خاص
  • انتظارات و انتخاب فرد برای درمان

درمان پزشکی واریس چطور انجام می شود؟

درمان رگ های واریسی شامل موارد زیر است که بطور مختصر توضیحاتی در مورد هر کدام داده می شود.

  • بالا بردن پا ها

در این روش پزشک به بیمار توصیه می کند 3 یا 4 بار در روز، هر کدام به مدت 15 دقیقه، پاهای خود را بالاتر از قلب بگیرد. در صورتی که ورید های واریسی خفیف تا متوسط باشند بالا بردن پا ها می تواند به کاهش تورم و تسکین علایم دیگر کمک کند.

  • استفاده از جوراب های کمپرس (جوراب های واریس)

این جوراب های الاستیک رگ ها را فشرده می کند و از تجمع خون جلوگیری می کند. جوراب های کمپرس اگر هر روز پوشیده شوند می توانند موثر باشند.

  • اسکلروتراپی

اسکلروتراپی رایج ترین روش درمانی برای وریدهای عنکبوتی و واریسی است. در این روش یک محلول نمکی (سالین) یا محلول شیمیایی به داخل ورید های واریسی تزریق می شود. در اینصورت این رگ ها تخریب شده و جذب بدن می شوند و رگ های دیگر انتقال خون را انجام خواهند داد.

  • فرسایش حرارتی

در این روش از لیزر یا انرژی فرکانس رادیویی برای درمان واریس استفاده می شود. در این درمان یک فیبر کوچک از طریق یک کاتتر وارد ورید واریسی می شود و انرژی لیزر یا فرکانس رادیویی دیواره ورید واریسی را از بین می برد.

  • بیرون کشیدن رگ (Vein stripping) 

این جراحی برای برداشتن رگ های واریسی است. در این روش رگ بطور دائمی بیرون کشیده می شود.

  • میکروفلبکتومی

در این روش برش های کوچکی ایجاد شده و با استفاده از ابزارهای خاص رگ های واریسی از بین می روند. در این روش ورید های نزدیک سطح پوست که واریسی هستند حذف می شوند. این روش سرپایی است و نیاز به بستری شدن ندارد و اثر برداشتن رگ ها در حد چند سوراخ کوچک بر روی پوست است.

عوارض واریس چیست؟

واریس معمولاً عوارض جدی به همراه ندارد اما ممکن است عوارضی زیر نیز رخ دهند:

  • التهاب یا تورم وریدها (فلبیت)
  • لخته شدن خون

آیا می توان از واریس پیشگیری کرد؟

مراحل پیشگیری از واریس عبارتند از:

  • حفظ وزن سالم
  • ورزش منظم
  • بالا بردن پا ها در هنگام خوابیدن
  • قرار ندادن پا ها بر روی هم در هنگام نشستن 
  • نپوشیدن لباس تنگ