نوشته دکتر بهزاد رحمانی فوق تخصص توراکس

از دست دادن خون در بیماری کولیت اولسراتیو منجر به کمبود آهن می شود. اگر دچار کولیت اولسراتیو ( کولیت زخمی) هستید احساس خستگی زیادتان ممکن است به علت کار روزانه نباشد بلکه ممکن است نشان دهنده کمبود آهن باشد. کم خونی یا آنمی با کمبود گلبول های قرمز یا هموگلوبین مشخص می شود. کم خونی در کسانی که دچار کولیت زخمی هستند به دلایل مختلف اتفاق می‌افتد:

بیماران کولیت زخمی همان طور که از نام بیماری پیداست، به علت زخم های گوارشی خونریزی دارند که آن را ممکن است با مدفوع خونی متوجه شوند. بنابراین گلبولهای قرمز زیادی را دائما از دست می دهند.

همچنین از آنجایی که در بدن التهاب به وجود آمده است، جذب آهن کمتر می شود. بنابراین آهنی که از طریق غذا دریافت می کنید به اندازه یک فرد سالم جذب نمی شود. 

از طرف دیگر غذاهای سرشار از آهن مانند گوشت قرمز، مرغ و ماکیان دیگر، سبزیجات برگی سبز رنگ و از این قبیل خوراکی‌ها ممکن است برای بیماران کولیت اولسراتیو مناسب نباشد و علائم را تشدید نماید. باید بدانید این غذاها التهاب روده را بدتر نمی کنند بلکه باعث افزایش گاز شکم شده و اسهال و دلپیچه ایجاد می کنند. 

همه کسانی که کولیت اولسراتیو دارند دچار کم خونی نمی شوند. پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ در نشریه BioMed Research International منتشر شد برآورد می کند حدود ۲۱ درصد بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده، دچار کم‌خونی می‌شوند. 

علائم کم خونی عبارتند از: 

• سرگیجه
• خستگی یا ضعف
• احساس سبکی سر
• احساس کسالت
• نفس نفس زدن
• تمایل یا هوس خوردن یخ

تشخیص و درمان کم خونی در بیماران کولیت اولسراتیو

غربالگری برای کم خونی با آزمایش خون ساده انجام می‌شود. پزشک باید نظارت منظم بر وضعیت کم خونی بیماران کولیت اولسراتیو داشته باشد، اگر چه برخی تحقیقات نشان می‌دهند همیشه چنین اتفاقی نمی‌افتد.  ‌ 

در پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ در official journal of the Crohn's & Colitis Foundation of America (CCFA) منتشر شد، مشخص شد طی یک دوره هشت ساله ۷۰ درصد از ۸۳۶ بیمار کولیت اولسراتیو که در پژوهش شرکت کرده بودند، دچار کم خونی شدند. با این حال حدود یک سوم این بیماران که کم خونی داشتند برای کمبود آهن آزمایش خون نداده بودند. علاوه بر این تنها ۷۶ درصد کسانی که کم خونی در آنها تشخیص داده شده بود درمان مکمل آهن دریافت کردند.

محققان این مقاله بیان داشتند پژوهش ما بر نیاز به آموزش پزشکان متخصص گوارش و پزشکان عمومی برای تشخیص و درمان کم خونی کمبود آهن در مراحل اولیه بیماری کولیت اولسراتیو تاکید می‌کند. 

درمان بستگی به شدت کمبود آهن دارد ممکن است فردی نیاز به مصرف مکمل های آهن یا ویتامین۱۲ b یا دریافت این مواد مغذی به صورت تزریقی داشته باشد. برخی از مکمل ها ممکن است علائم گوارشی مانند درد شکم ایجاد نمایند. بنابراین برای این که بدانید کدام نوع درمان بهتر است، باید با پزشک همکاری مداوم داشته باشید. در موارد شدید ممکن است بیمار نیاز به تزریق خون داشته باشد.

پس از درمان کم خونی بیمار، انرژی او تا حد چشمگیری بهبود می یابد. به خاطر داشته باشید که درمان خود کولیت اولسراتیو نیز ضروری است. اگر این بیماری تحت درمان قرار نگیرد، از دست دادن خون ادامه پیدا میکند. 

بیماران کولیت اولسراتیو کار زیادی برای پیشگیری از کم‌ خونی نمی‌توانند انجام بدهند. اگر فکر می‌کنید ممکن است کم خونی داشته باشید هر چه سریعتر با پزشک در مورد آزمایش خون و درمان‌های لازم صحبت کنید و یادتان باشد باید بیماری تان را تحت کنترل داشته باشید تا کم خونی تان برطرف شود.